
İŞYERİNDE ÇALIŞIRKEN MEYDANA GELEN MESLEK HASTALIĞI Genel Olarak
Gerek doktrin gerekse yargı kararlarından anlaşılacağı üzere bir hastalığın meslek hastalığı olarak
adlandırılabilmesi için;
Hastalık etkeninin devamlı olması,
Hastalığın ilerleyici oluşu,
Başlangıç tarihinin kesin olarak saptanamaması gereklidir.
5510 sayılı Kanunun 14.maddesinde yapılan tanımlamaya göre; “Meslek hastalığı, sigortalının
çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları
yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal özürlülük halleridir.”
Meslek hastalığı doktrinde ise genel olarak “İşçinin işverenin emir ve talimatı altında çalışmakta iken
işin niteliğine göre yinelenen bir nedenle veya işin yürütüm koşulları nedeniyle maruz kaldığı bedeni
veya ruhi arıza” şeklinde tanımlanmaktadır.
Bir hastalığın meslek hastalığı sayılabilmesi için, işyeri ve iş koşulları ile meydana gelen hastalık
arasında bir illiyet bağı olmalıdır.
Meslek Hastalıklarının Unsurları
Sigortalı Olma
Sigortalı olmak kavramı, 5510 sayılı Kanunun 4.maddesinin 1.fıkrasının (a) bendinde, “hizmet akdi ile
bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanlar sigortalı sayılırlar” denilmek suretiyle
belirlenmiştir.
Hastalığın Yürütülen İşin Sonucu Olarak Ortaya Çıkması
Meslek hastalığının varlığından söz edebilmesi için; bu meslek hastalığının sigortalının yaptığı,
çalıştığı iş sebebiyle ortaya çıkması gerekmektedir. Yani işçinin işi ile zarar arasında meslek hastalığı
arasında uygun illiyet bağı bulunmalıdır.
Uzun Bir Zaman Dilimi İçerisinde Meydana Gelmesi
Meslek hastalığında zararı doğuran neden tümüyle dış etkenlerden kaynaklanır. Meslek hastalığında
dıştan gelen bu etken bünyeye yavaş yavaş tesir eder, zaman içerisinde tekrarlana tekrarlanan hastalık
meydana gelir. Meslek hastalığına yakalanan işçi belli bir süre hastalığa neden olan etmenlere mazur
kalmalıdır ve bu mazuriyet süresi, her birey için değişken olabilmektedir.
Sigortalının Bedence veya Ruhça Bir Zarara Uğraması
Meslek hastalığı sigortalı işçide bedeni bir hastalık ya da sakatlığa yol açmalıdır. Diğer bir ifadeyle
işçinin vücut bütünlüğü ihlal edilmelidir.
Hastalığın Tüzüğe Ekli Listede Yer Alması ve Yükümlülük Süresi İçerisinde Ortaya Çıkması
Meslek hastalıkları, Sosyal Sigortalar Sağlık İşlemleri Tüzüğü’nde belirli kategorilere toplanmıştır.
Tüzüğün değişik 64. maddesinde meslek hastalıkları;
1) Kimyasal maddelerle olan meslek hastalıkları,
2) Mesleki cilt hastalıkları,
3) Pnömokonyozlar ve diğer mesleki solunum sistemi hastalıkları,
4) Mesleki bulaşıcı hastalıklar,
5) Fiziki etkenlerle olan meslek hastalıkları, olmak üzere 5 grupta toplanmış bulunmaktadır.
Yazar: Av. Mehmet TAV