Vergi Muafiyetinden Yararlanarak İktisap Edilmiş Aracın Tam Zayi Olması Nedeniyle, Edinimi Sırasında Ödenmeyen ÖTV Bedeli Dahil Olacak Şekilde ve ÖTV İndirim Klozu Dikkate Alınmadan Tazminata Karar Verilemez.
Dava, kasko sigorta poliçesi nedeniyle tazminat istemine ilişkindir. Yasal imkandan yararlanılarak ÖTV bedeli ödenmeden edinilip kasko ettirilen aracın tam zayi olması nedeniyle, davacının edinimi sırasında ödemediği ÖTV bedeli dahil olacak şekilde ve ÖTV indirim klozu dikkate alınmadan tazminata karar verilmesi doğru değildir. Bilirkişiden ek rapor alınarak ÖTV düşülerek tazminata hükmedilmesi gerekir.Hasarlı aracın kimin uhdesinde kalacağı hususunda sigortalıya seçimlik hak tanınmıştır. Sovtajın sigortalı tarafından talep edilmemesi halinde, sigortacıda kalacağı anlaşılmaktadır. Sovtajın kimde kalacağı konusunda davacının açık beyanı alınarak, hurda çekme belgesi sunulup sunulmayacağı da değerlendirilmek suretiyle sonucuna göre karar verilmesi gerekir.
Davalı şirkete sigortalı engelli aracının, davaya konu 22.08.2019 tarihli kazada pert kabul edildiği; aracın 02/06/2019 - 2020 vadeli poliçe ile davalı nezdinde kasko poliçesiyle sigortalandığı; davaya konu edilen rizikonun poliçe vadesi içinde gerçekleştiği dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Davacılar murisi, aracını yukarıya alıntılanan yasal düzenlemeler gereği ÖTV bedeli ödemeksizin (vergi muafiyetinden yararlanarak) iktisap etmiş; aracın sigortası, bu husus dikkate alınmadan (rayiç bedel) üzerinden yapılmıştır.
Açıklanan nedenlerle; yasal imkandan yararlanılarak ÖTV bedeli ödenmeden edinilip kasko ettirilen aracın tam zayi olması nedeniyle, davacının edinimi sırasında ödemediği ÖTV bedeli dahil olacak şekilde ve ÖTV indirim klozu dikkate alınmadan tazminata karar verilmesi doğru değildir Bu durumda, yukarıda anılan maddeler uyarınca; ayrıca 3. bentte gösterilen bozma nedeni birlikte değerlendirilerek bilirkişiden ek rapor alınarak ÖTV düşülerek tazminata hükmedilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmiş olması isabetli olmamıştır.
Hasarlı aracın kimin uhdesinde kalacağı hususunda sigortalıya seçimlik hak tanınmıştır. Sovtajın sigortalı tarafından talep edilmemesi halinde, sigortacıda kalacağı anlaşılmaktadır.
Kasko Sigortası Genel Şartları'nın (KSGŞ) B.3.3.1.2. maddesi; "onarım masraflarının sigortalı taşıtın rizikonun gerçekleştiği tarihteki değerini aşması ve aynı zamanda eksper raporu ile taşıtın onarım kabul etmez bir hale geldiğinin tespit edilmesi durumunda araç tam hasara uğramış sayılır. Aracın tam hasara uğraması halinde sigortacının azami sorumluluk haddini geçmemek üzere hasar anındaki sigorta değeri ödenir. Bu durumda aracın Karayolları Trafik Yönetmelik'inin ilgili maddesi hükümleri doğrultusunda hurdaya ayrıldığına dair hurda tescil belgesi sigorta şirketine ibraz edilmeden araç sahibine sigorta tazminatı ödenmez. Değeri tamamen ödenen araç ve aksamı, talep ettiği takdirde sigortacının malı olur. Onarım masraflarının sigortalı taşıtın rizikonun gerçekleştiği tarihteki değerini aşsın veya aşmasın ağır hasarlı aracın onarımının mümkün olduğunun eksper raporu doğrultusunda tespit edilmiş olması durumunda aracın Karayolları Trafik Yönetmelik'inin ilgili maddesi hükümleri doğrultusunda trafikten çekildiğine dair "trafikten çekilmiştir" kaşeli tescil belgesi sigorta şirketine ibraz edilmeden araç sahibine sigorta tazminatı ödenmez" şeklindedir.
Kaynak: Yargıtay 4. Hukuk Dairesi Esas: 2021/8634 Karar: 2022/8569 Karar Tarihi: 09.06.2022.
Yazar: Av. Mehmet TAV, Stj. Av. Bayram GÜNBAY.