
Malik ve İpotek Alacaklısı Sıfatlarının Birbirinden Ayrılması Hâlinde Uyuyan İpotek Hakkı Hüküm ve Sonuçlarını Tekrar Doğurmaya Başlar. Bu Durumda, Davacı Üçüncü Kişinin Haczolunan Taşınırlar İçin İpotek Hakkına Dayanarak 2004 Sayılı Kanun'un 83/C Maddesinden Yararlanması Söz Konusu Değildir. Takip Dosyasında Taraf Olmayan Üçüncü Kişi Taşınır Haczinin Kaldırılmasını Şikâyet Yoluyla Da İsteyemez.
Somut olayda; ... 3. İcra Müdürlüğünün 2020/7654 Esas sayılı dosyasında alacaklı S. Yapı Isıtma Soğutma Havalandırma Kalıp Makina Otomotiv ve Yan Sanayi Ticaret Limited Şirketi vekili tarafından borçlu Ç. Tur Turizm Taşımacılık Seyahat Deri Ayakkabı Petrol Kuyumculuk İnşaat Özel Sağlık Hizmetleri Ticaret Sanayi Limited Şirketi aleyhine genel haciz yolu ile ilamsız takip başlatılmış, Hüdai Kaplıcaları Mevkii 4. Km M. Termal Otel Sandıklı/Afyonkarahisar adresinde 09.12.2020 tarihinde haciz işlemi yapılmıştır.
Davacı üçüncü kişi vekili icra mahkemesine başvurusunda müvekkili bankanın Afyonkarahisar ili, Sandıklı ilçesi, Çakır Mah., 1142 ada, 2 parsel, 99 ciltte Kain Oteli ve arsası ile içerisinde bulunan tüm demirbaş ve eklentileri ile birlikte 11.09.2018 tarihinde bedeli karşılığında satın aldığını ve tapuda müvekkili banka adına tescil edildiğini, satın alınan otel binası, makinalar ve mütemmim cüzlerinin ecrimisil bedeli karşılığında borçlu şirketin kullanım hakkına bırakıldığını, borçlu şirkete ait otel binasında 09.12.2020 tarihinde haczedilen menkul malların tescil öncesi ipotek kapsamında olup borçlu şirket ile yapılan satış sözleşmesine istinaden tescil sonrası müvekkili bankanın mülkiyetine geçtiğini, tüm demirbaş ve menkul malların mütemmim cüz ve teferruat niteliğinde bulunduğundan ve müvekkili banka adına kayıtlı olduğundan haczinin kabil olmadığını, menkul malların taşınmazın mütemmim cüz’ü niteliğinde olup 2004 sayılı Kanun'un 83/c maddesi gereğince gayrimenkulden ayrı olarak haczedilemeyeceğini ileri sürerek haczin kaldırılmasını talep etmiştir.
Dosya kapsamında bulunan tapu kaydının incelenmesinde, Afyonkarahisar ili, Sandıklı ilçesi, Çakır Mah., 1142 ada, 2 parselde bulunan arsa vasıflı taşınmazın borçlu Ç. Tur Turizm Taşımacılık Seyahat Deri Ayakkabı Petrol Kuyumculuk İnşaat Özel Sağlık Hizmetleri Ticaret Sanayi Limited Şirketi adına kayıtlı iken davacı üçüncü kişi T.C. Z. Bankası A.Ş. lehine 13.04.2015 tarihinde 1. derece, 09.09.2015 tarihinde 2. derece ipotek tesis edildiği, 11.09.2018 tarihinde taşınmazın satış ile davacı üçüncü kişi T.C. Z. Bankası A.Ş.ye tapuda devredildiği görülmektedir.
Somut olayda, haciz yapılan otelin üzerinde bulunduğu taşınmazda ipotek alacaklısı durumunda olan üçüncü kişi T.C. Z. Bankası A.Ş., taşınmazın maliki olmakla birlikte ipotek hakkı kendisi için hüküm ve sonuç doğurmayacak duruma geçmiştir. Başka bir ifadeyle ipotek şeklen mevcut olup, hükümleri askıdadır. Ancak malik ve ipotek alacaklısı sıfatlarının birbirinden ayrılması hâlinde uyuyan ipotek hakkı hüküm ve sonuçlarını tekrar doğurmaya başlar. Bu durumda, davacı üçüncü kişinin haczolunan taşınırlar için ipotek hakkına dayanarak 2004 sayılı Kanun'un 83/c maddesinden yararlanması söz konusu değildir. Takip dosyasında taraf olmayan üçüncü kişi taşınır haczinin kaldırılmasını şikâyet yoluyla da isteyemez.
Yukarıda açıklanan yasal düzenlemeler karşısında üçüncü kişinin icra mahkemesine başvurusu bu hâli ile 2004 sayılı Kanun'un 96 ve devamı maddelerine göre açılmış istihkak davası niteliğinde olup, icra mahkemesine şikâyet olarak başvurulması 6100 sayılı Kanun'un 33’üncü maddesinde yer alan hukuki nitelendirmenin hâkime ait olduğu kuralı gereğince sonuca etkili değildir. Davacı üçüncü kişi vekilinin dava dilekçesinde de belirttiği üzere mülkiyet hakkına dayanarak mahcuzlar üzerindeki haczin kaldırılması talebinin istihkak davası olarak görülüp sonuçlandırılması gerekir.
Karar : Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2023/439 E. 2023/627 K. 14.06.2023 T.
Yazarlar: Av. Mehmet TAV & Stj. Av. Çiğdem ÖZDEMİR